Onlangs hoorde ik voor het eerst over een “literaire” prijs zonder weerga: de Bulwer-Lytton Fiction Contest of BLFC. Wat wordt hier bekroond – het beste boek van het jaar? De mooiste romance, de spannendste thriller, het meest hilarische komische verhaal? Neen, niets van dat alles. Om de BLFC te winnen moet je heel iets anders produceren: de openingszin van het allerslechtste boek aller tijden.
Verder lezen De openingszin van het allerslechtste boekCategorie: Mens en taal
De geest van de gebatikte modetaal
Mensen maken foto’s en video’s van hun kinderen, van de hond of kat, van vrienden en familieleden, van mooie plekjes op vakantie, van een vlinder of een vliegtuig, zelfs van hun nieuwe auto… Noem maar op.
Het merkwaardige is dat als je die foto’s veel later terugziet, het vaak juist andere dingen zijn die opvallen. Dingen die onbedoeld of onbewust zijn vastgelegd, samen met de eigenlijke aanleiding voor de foto – zeg, de eerste glimlach van kleine Sanne of Daan. Want wat heeft tante Gerda een afgrijselijke jurk aan! Moet je dat zien, dat ruitjespatroon, het is net een tafellaken. En die bril van Cees! Godzijdank heeft hij nu contactlenzen. Wat een verschrikkelijk behang was dat, zeg, hoe hebben we dat ooit kunnen uitkiezen, toen?
Taalhoroscoop 2019
Wat staat ons in het nieuwe taaljaar te wachten? Over 365 dagen weten we dat zeker, maar gelukkig kun je intussen alvast je koers bepalen (of niet) met de enige echte authentieke officiële Taaleidoscoop Taalhoroscoop 2019!
(Disclaimer: deze taalhoroscoop werkt precies even goed als elke andere horoscoop.)
Een lading van stier
Het zijn van die dingen die horen bij opgroeien in Nederland. Je gaat eens naar Madurodam, je leest Jip en Janneke, je eet bloemkool. Op dezelfde manier komt iedereen onvermijdelijk allez votre corridor tegen.
Het duurt een paar seconden en dan valt het kwartje. Ha ha, ga je gang op zijn Frans. Leuk. Als iedereen het daarmee nou meteen zou afleren, dan was er niets aan de hand, maar nee. No such luck.
Waar woont meester Zusenzo?
Er is een raadseltje waar veel kinderen – en ook de nodige volwassenen, trouwens – zich het hoofd over hebben gebroken. Het kent veel verschillende verschijningsvormen, maar het gaat ongeveer zo.
Houd de dief!
De bestrijding van de criminaliteit is een thema dat steevast in verkiezingsprogramma’s terugkomt, en waar alle politieke partijen zich sterk voor maken. Het devies is dan al snel: meer blauw op straat. Maar waar je in geen enkele verkiezingscampagne ook maar één woord over hoort, is de noodzaak van meer blauw in de taal.
Toch is daar veel behoefte aan. Hoewel… misschien heeft de politiek het er niet over omdat de geheime diensten het al overgenomen hebben. Laten we eerlijk zijn, je kunt dit beter de grote criminaliteit noemen, of misschien steekt er zelfs wel een diabolisch meesterbrein achter, een Moriarty, een Kolonel Olrik, een Blofeld, een Rastapopoulos.
Maar welke Holmes, welke Mortimer of Blake, welke Bond, welke Kuifje kan ons nog redden? Is het al te laat? Is de duivelse machine al in werking gezet en zal binnenkort het offensief beginnen om de hele Nederlandse taal te stelen? Ik heb het, voor zover je dat nog niet doorhad, over “Het Mysterie van de Verdwenen Woorden”, ook bekend als “Het Geval van de Dief aan het Eind van de Zin”.
Meesterdief
Wat is er aan de hand? Iemand is woorden aan het stelen. Hij kruipt stiekem het eind van een gesproken zin binnen – aan geschreven zinnen heeft hij zich nog maar mondjesmaat gewaagd – en pikt daar het laatste woordje (of zelfs meer) weg. En deze meesterdief heeft lef en klasse, want hij laat altijd een teken achter, in de vorm van een voorzetsel, eenzaam en alleen aan het eind achtergebleven.
Een paar voorbeelden van zijn duivelse werk:
- We nemen deze maatregelen niet zomaar, maar in het kader van.
- Je zou hem kunnen schrijven, bij wijze van.
- Ze moeten wel duidelijk maken dat dit een reactie is op.
Waar zijn al die woorden toch gebleven, Poirot? Wat beweegt deze mysterieuze misdadiger, Marlowe? Wat is er gebeurd, Miss Marple, met de reorganisatie, spreken en ons standpunt?
Zinsbegoocheling
Misschien handelt deze crimineel uit pure boosaardigheid. Of misschien denkt de dief dat de boodschap al overgekomen is, en dat de rest van de zin dus overbodig is en bij de vuilnis gezet kan worden. Of zou het een vorm van telepathische, hypnotische zinsbegoocheling zijn, waarbij de spreker zo intens ontroerd wordt door de vermeende schoonheid van wat hij zojuist gezegd heeft, dat hij helemaal vergeet om zijn zin af te maken? Please, vertel het ons, Inspector Morse.
Hoe dan ook, het belangrijkste is dat iedereen, zolang deze zaak nog loopt, extra waakzaam is en zich niet laat pakken door deze onverlaat.
Maak je zinnen gewoon af, dat communiceert wel zo duidelijk.
Je kunt anderen ook een handje helpen als je merkt dat ze net beroofd zijn. Dus zegt iemand tegen je: “Ik snap niet waarom ze nou boos werd. Ik zei dat alleen maar als voorbeeld van,” spring dan snel op en vraag: “Als voorbeeld van wat?” Als je gesprekspartner snel genoeg is, dan kan ze de gestolen woorden nog terugpakken en ze alsnog in veiligheid brengen aan het eind van haar zin.
En intussen sturen we Mike Hammer op onze vijand af, om eens en voor altijd met hem af te rekenen. Dan kan onze meesterdief zich verder gaan bezighouden met het oppeuzelen van een afgekapte uitdrukking die wél door de beugel kan: een patatje met.