De woorden gift en gave zijn neefjes van elkaar. Ze kunnen ongeveer hetzelfde betekenen, maar dat hoeft niet. Sterker nog, meestal zul je ze tegenkomen in nogal verschillende betekenissen. En het verwante Engelse woord gift zit ook nog in de mix… Hoe dat zit? We zoeken het uit!
Waar hebben we het over?
Soms schurken de betekenissen van twee woorden dicht tegen elkaar aan. Gooi daar een sausje van internationale taalverwarring overheen, en je gebruikt voor je het weet de verkeerde term.
Betekenis en gebruik
- Een gift is iets wat je geeft, met name geld aan een goed doel of een bijzonder person.
- Het woord gave kán ook in het algemeen “iets wat gegeven wordt” betekenen, maar veel vaker zul je het tegenkomen in de zin van: een bijzonder talent of vermogen dat iemand heeft.
De beide betekenissen van gave staan trouwens niet helemaal los van elkaar. Zelfs in de betekenis van “uitzonderlijk talent” heeft het woord nog steeds een vleugje van “geschenk” in zich. Het oude, achterliggende idee is immers dat dat talent aan iemand “gegeven” is door moeder natuur of de goden of iets anders.
Voorbeelden
- Met uw gift als donateur kunnen wij elk jaar vele mensenlevens redden.
- Had Tante Petronella mij in haar testament opgenomen? Wat een gulle gift!
- Dankzij de goede gaven van onze clubleden kunnen we de soos eindelijk verbouwen.
- Jouw dochter heeft echt een gave voor atletiek.
- Jaimy schildert al zo mooi sinds hij een peuter is; het is een aangeboren gave.
Even opletten
Een bron van verwarring tussen gift en gave kan via het Engels in het Nederlands geslopen zijn. Want het Engelse cognaat voor gave (bijzonder talent) is… gift.
De vierde voorbeeldzin hierboven zou in het Engels bijvoorbeeld zijn:
- Your daughter has a true gift for athletics.
Als je even niet oplet, kun je zomaar het Nederlandse woord gift daarvoor in de plaats zetten – en dat klopt dus niet.
Weetje
Het woord gift heeft nog een andere betekenis, namelijk: gif.
Voor de digital natives onder ons: dan bedoel ik niet een GIF (zo’n speels mini-filmpje in chats en op sociale media) maar vergif – arsenicum, cyaankali, dat soort dingen.
Maar je zult dit niet snel meer tegenkomen, want de spelling zonder die laatste ‑t is overdonderend in de meerderheid. Een zin als “Hij deed gift in haar thee” heeft tegenwoordig een prettig ouderwetse connotatie.