
Tag: naamgeving
Taalterm: Patroniem
De taalterm van deze week, patroniem, is echt een vaderskindje. Hij houdt wel van zijn moeder, hoor, maar hij geeft gewoon wat meer met zijn vader. En omdat het een familietrekje is, is de kans groot dat ook zijn eigen kinderen weer op hun vader zullen lijken.
Verder lezen Taalterm: PatroniemMag het een botoxje meer zijn?
Op het album The Voice van Bobby McFerrin uit 1984 staat een fantastisch nummer waarin hij de mensen aanspreekt die op straat lopen met een koptelefoon op hun hoofd. McFerrin herhaalt in dit lied voortdurend een klank die je, als je het voor de eerste keer hoort, niet herkent. Het klinkt zoiets als “ama-o-woh-meh”.
Het lied zegt tegen de koptelefoneerders: haal dat ding eens van je hoofd en ga gewoon zingen, dat is veel leuker. Je kunt zelf muziek maken. En dan versta je in een keer wat hij al die tijd al heeft herhaald: I’m my own walkman. Hou die even vast; je komt hem zo weer tegen.
Verder lezen Mag het een botoxje meer zijn?Wie kiest de orkaannamen?
We hebben nog maar net orkaan Harvey gehad, die in Texas veel schade heeft veroorzaakt. En nu staat Irma alweer te trappelen om zich te laten gelden in het Caribisch gebied. De beginletters van die orkaannamen, H en I, zijn in het alfabet opeenvolgend – en dat is niet toevallig.
Verder lezen Wie kiest de orkaannamen?Kroonprins Karel
Eerst even de korte samenvatting. De Engelse koning Charles I leefde van 1600–1649. Hij verloor tijdens de Engelse Burgeroorlog de macht aan Oliver Cromwell cum suis, de monarchie werd afgeschaft en Charles werd voor hoogverraad onthoofd. Elf jaar later hernam zijn zoon de macht toen de monarchie weer hersteld werd; deze opvolger (1630−1685) regeerde als Charles II. De oudste zoon (geb. 1948) van de huidige Britse monarch heet ook Charles. Als deze kroonprins, de Prince of Wales, te zijner tijd inderdaad de troon bestijgt en zijn eigen naam aanhoudt, wordt hij dus koning “Charles III”.

Oké, let op. Afgelopen donderdag kwam ik al bladerend door de NRC twee van deze Engelse Charlesen tegen. De ene werd netjes Charles genoemd, maar de andere werd Karel genoemd. Waarom?
Marmerroof
De Taaleidoscoop heeft al eens eerder gekeken naar het woord barbaar en zijn oorsprong uit het antieke Griekenland. Tijdens mijn bezoek aan Rome werd ik herinnerd aan dit woord door een anekdote over een vooraanstaande Italiaanse adellijke familie.
Deze club vergaarde zijn rijkdom in eerste instantie in de handel en vertakte zijn invloed later naar allerlei gebieden, zoals de politiek, de kerk en het leger. Als een van je telgen het zelfs tot paus schopt, dan kan je natuurlijk ook allerlei dingetjes gedaan krijgen. Dit geslacht van edellieden droeg de naam Barberini.

Die naam dankten ze in eerste instantie aan de stad waar de familie vandaan kwam, Barberino Val d’Elsa in Toscane. Die stad dankt op zijn beurt (het tweede deel van) zijn naam weer aan de vallei van de stroom de Elsa en, waarschijnlijk, aan de persoonsnaam Barbarus.
De Barberini’s vierden hun hoogtijdagen in het Rome van de zeventiende eeuw. Als je in die tijd – de Renaissance – als adellijk geslacht wilde laten zien hoe machtig je was, was een van je opties om fraaie paleizen en kerken te bouwen. Verschillende families speelden dit spel mee. Er was alleen één probleempje: hoe kom je aan genoeg marmer?
Nu moet ik even een zijstapje maken. Hét kenmerk van de Renaissance is een hernieuwde waardering voor de klassieke oudheid, nadat die pakweg duizend jaar in de koelkast had gestaan. Maar die waardering was voornamelijk filosofisch en kunstzinnig van aard. Het behoud van de historische monumenten uit diezelfde klassieke oudheid stond niet bepaald hoog op het prioriteitenlijstje van de gemiddelde zeventiende-eeuwer.
Verder lezen Marmerroof