TaalKiekje: Heb je éven voor mij?

Mijn rijbe­wi­js heb ik al een tijd­je. Dus als ik naar een lesauto kijk, is dat meestal ergens op het spec­trum van empathisch meevoe­len (“och jee, die moet het nog leren…”) tot bewon­derende waarder­ing (“zo, die rijdt vlot door!”). Maar de lesauto zelf, naar maak ik meestal geen studie van.

Toch trok dit exem­plaar mijn aan­dacht, ergens gepar­keerd aan de rand van wat sportvelden en een wan­delpold­er. Hij hoort bij een organ­isatie die rij­lessen ver­zorgt en ook op de wegen wacht, en deed een boude belofte: in deze lesauto kri­jg je “rij­plezi­er voor ’t léven”.

Nou is dit natu­urlijk Taalei­doscoop, dus van rij­lessen hebben we hier geen ver­stand. Maar een diakri­tisch teken meer of min­der, daar zijn we alti­jd wel voor te porren.

Oftewel: wat doet die accent aigu daar op de eerste e van het woord lev­en? Ook als het er niet zou staan, valt de klem­toon als vanzelf op die plek. De hele clou van de toevoeg­ing “voor het lev­en”, qua uit­spraak, is dat de klem­toon op die ene e valt. Zeg maar hardop: een liefde voor het lev­en, vrien­den voor het lev­en, ken­nis voor het lev­en, ver­bon­den voor het lev­en… steeds valt de klem­toon weer op de e.

Dus waarom zet de ANW—oh nee, sor­ry, geen reclame—waarom zet deze rijle­sor­gan­isatie daar toch een accent? Is het dan op de een of andere manier nog méér voor het lev­en dan het anders geweest zou zijn? Kan de ene ervar­ing “voor het lev­en-er” zijn dan een andere?

Op mij heeft dat accent aigu juist het effect dat het aflei­dt van wat eigen­lijk de bood­schap zou moeten zijn. Het heeft iets pedants of neer­buigends, zo van: dat je even weet hoe je dit uit moet spreken. Of juist iets over­drevens: je rijbe­wi­js halen is natu­urlijk een heel belan­grijk moment, maar bij ons is dat nóg bijzonderderder.

Als dit besmet­telijk is, kri­j­gen we bin­nenko­rt een super­markt die schri­jft “Dat is het lékkere van…”, een dro­gist met “Steeds ver­rassend, alti­jd voordélig”, een taal­blog met als slo­gan “Alles wat je al dacht te wéten over taal”… En daar moet je toch niet aan dénken!

Abonneer
Laat het weten als er
guest

2 Comments
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Paule BOSCH

Tja, wie zal het zeggen? Miss­chien vin­dt die rijschool wel dat men je elders wel leert rij­den, maar je rij­plezi­er dan te veel laat afhangen van de snel­heid waarmee je de weg op gaat, van de behendigheid waarmee je van de ene naar de andere rijstrook weet te lav­eren, van het gelu­id dat je oproept als je aan de ver­keer­slicht­en als eerste weer vertrokken bent?
Neen, bij hen gaat het om ‘bezadigd’ en ‘ver­standig’ rijden.
Niets voor fanat­en van For­mule 1. Max Ver­stap­pen heeft het elders onder de knie gekregen. :-)

bram

Ik denk dat de bedenker gewoon nét dat lied­je van die bek­ende volk­szanger kreeg inge­toe­terd. Hij (of zij) schreef dus gewoon op wat zijn (of haar) inner­lijke stem ingaf. Lol­lige bui dus.