Taalterm: Schreef

De taal­term van deze week, schreef, houdt wel van een beet­je fran­je. Het lev­en is van zichzelf een tikkie saai, vin­dt hij, dus waarom zou je het niet ver­sieren met wat extra toeters en bellen? Want gewoon is maar gewoon.

Definitie

Een schreef is, in som­mige let­ter­types, een klein streep­je aan het einde van de lij­nen van de letters.

In het Engels heet een schreef een serif, en je komt dat woord dan ook vaak tegen in de namen van let­ter­types om aan te geven dat ze een let­ter met schreef zijn, of juist zon­der schreef: sans serif.

Voorbeelden

Hieron­der zie je het woord TAAL in een schree­floos let­ter­type (Ari­al) en daaron­der in een let­ter­type met schreef (Gara­mond).

De schreven zijn de kleine “uit­stek­ende” lijn­t­jes. Je ziet ze hieron­der blauw gekleurd:

Etymologie

Het woord schreef is in deze beteke­nis een zelf­s­tandig naam­wo­ord, en is dus niet afgeleid van “schreef” als verleden tijd van het werk­wo­ord schri­jven. De herkomst van schreef is onzek­er, maar het is waarschi­jn­lijk een mid­deleeuws woord voor “streep” of “spleet”.

Weetje

Je vin­dt schree­flet­ters al terug in de antieke oud­heid, in Romeinse tek­sten die in steen gehouwen zijn. Maar de keuze voor een let­ter met schreef nam pas echt een vlucht aan het eind van de mid­deleeuwen, met de komst van de boekdrukkunst.

Tegen­wo­ordig wor­den schree­flet­ters vaak gebruikt bij lan­gere stukken tekst, zoals in een boek of krant (of deze alin­ea), omdat het de lees­baarheid ver­g­root. In korte tek­st­jes zoals kop­pen en slo­gans (denk aan reclame­posters) zie je juist vaak een schree­floze letter.

Bonus-weet­je:
Als je weet dat een schreef een “streep” of lijn is, dan snap je ook meteen de uit­drukking “over de schreef gaan” (te ver gaan, iets doen wat niet mag). Je zou het op het eerste gezicht niet zeggen, maar eigen­lijk is deze uit­drukking dus iden­tiek aan de Engelse ver­sie: to cross the line.