Wat een alinea is hebben we allemaal we op school geleerd. Maar een subalinea… Wat is dat en wat moet je ermee? Vreemd genoeg is het antwoord op die tweede vraag: helemaal niets!
Waar hebben we het over?
In een geschreven document deel je een groter blok tekst vaak in alinea’s in, die zelf weer uit zinnen bestaan. Er zijn meerdere manieren om de overstap van de ene naar de volgende alinea aan te geven.
Betekenis en gebruik
- Een alinea is een zin of groep zinnen die samen één geheel vormen en één idee of gedachtegang verwoorden.
- Een subalinea is een alinea die binnen een andere alinea een overgang aangeeft die niet groot genoeg is om een eigen, nieuwe alinea te rechtvaardigen.
Voorbeelden
Er zijn in de basis twee manieren om alinea’s van elkaar te scheiden:
- Blokalinea’s: je zet een witregel tussen twee opeenvolgende alinea’s.
- Inspringende alinea’s: je laat elke nieuwe alinea op de eerste regel inspringen.
Dat ziet er dan zo uit:
Een subalinea maak je door bij blokalinea’s géén witregel open te laten:
Even opletten
Misschien zie je het meteen al: zo’n subalinea ziet er een beetje raar uit. Ik ga je dan ook aanraden om nooit subalinea’s te gebruiken.
Respecteer de basisstructuur van een geschreven tekst. Het kleinste element zijn letters. Met letters maak je woorden. Met woorden maak je zinnen. Met zinnen maak je alinea’s. Met alinea’s maak je de tekst.
Die overkoepelende tekst kan je dan weer indelen in hoofdstukken of paragrafen (en zelfs subparagrafen). Dat hoeft niet, maar bij langere teksten is het wel aan te raden, omdat je er de indeling van de grotere tekst mee verheldert.
Advies
Subalinea’s vallen een beetje tussen wal en schip. Ze hebben de pretentie om meer te zijn dan een paar zinnen, maar weer niet genoeg zeggingskracht om een alinea te vormen.
Ze vormen geen basiselement in de opbouw van een tekst, en ze voegen niets toe wat de tekst op een betekenisvolle manier beter maakt.
In het voorbeeld hieronder zie je dat subalinea’s de tekst wat trager en meer simplistisch lijken te maken. Je leest de tekst dan eerder zinnetje-voor-zinnetje. Dat is prima voor een kindersprookje, maar niet voor een grotemensentekst.
Oftewel: schrijf een langere tekst in echte alinea’s en vermijd subalinea’s.
Weetje
In het Nederlands kom je geregeld subalinea’s tegen. Vaak is dat uit onachtzaamheid, omdat iemand 1x in plaats van 2x op Return tikt in Word. Maar in een verzorgde Engelse tekst zijn ze zeer, zeer zeldzaam. Dus als je in het Engels schrijft, geldt het advies dubbel zo zwaar: zeg nee tegen subalinea’s.
Een laatste punt. In tegenstelling tot wat veel Nederlanders denken, kent het Engels het word “alinea” niet. Een alinea is in het Engels een paragraph.
Tot overmaat van verwarring heet een paragraaf (een aantal alinea’s die samen een onderwerp behandelen en vaak voorafgegaan worden door een kopregel) in het Engels óók een paragraph.
Het Engels kent wel subparagraphs in de zin van subparagrafen, maar geen subalinea’s.
Wat elke is een alinea een duidelijke antwoord wil ik
Je vraagt wat een alinea is, Savie. Dat is een goede vraag, want alinea’s zijn belangrijke bouwstenen van een tekst. In het artikel staat het zo: “Een alinea is een zin of groep zinnen die samen één geheel vormen en één idee of gedachtegang verwoorden”. Je kunt er ook zo naar kijken: een tekst bestaat uit letters waarmee je woorden vormt. Met die woorden maak je zinnen, en met zinnen bouw je een alinea op. Dan is een alinea dus een groepje zinnen (of zelfs maar één zin, dat kan ook) die bij elkaar horen. Je herkent een alinea visueel doordat het een apart “blokje” in de tekst is, zoals je kunt zien in de plaatjes in het artikel.