Woord van het Jaar

Vol­gende week begint Ned­er­land weer aan de keuze van het Woord van het Jaar. Van Dale organ­iseert de boel vanu­it deze web­site, en in ware Idols/X‑Factor/Dichter des Vaderlands/Got Talent/Grootste Nederlander/Dansen op het IJs/Beste Idee/Pop­stars-tra­di­tie valt deze eer in Ned­er­land te beurt aan de win­naar van een publieksverkiezing.

Ik vind dat onzin­nig. Sterk­er nog, ik denk dat het uitschri­jven van zo’n verkiez­ing het alleen maar waarschi­jn­lijk­er maakt dat de win­naar juist niet het woord van het jaar is. Vorig jaar was kredi­et­cri­sis toch wel hét woord van 2008, maar nam swaf­fe­len de tro­fee mee naar huis. Sex sells, ook hier.

Nee, dan het Engelse woord van het jaar. Meerdere instanties kiezen er een, maar dan is die keuze wel toev­ertrouwd aan een pan­el van deskundi­gen, vaak redac­teuren van een groot woor­den­boek of taalinstituut.

Afgelopen maand wees de New Oxford Amer­i­can Dic­tio­nary bijvoor­beeld als Word of the Year 2009 aan: unfriend. (Je “ontvriendt” iemand als je ze schrapt als “vriend” op een netwerk­web­site als Face­book of Hyves.)

Friends 2.0
Friends 2.0

In de afgelopen twintig jaar zijn vak­er woor­den verkozen die heel ken­merk­end waren voor het tijds­gewricht waarin ze opkwa­men. Voor­beelden: sub­prime, met­ro­sex­u­al, infor­ma­tion super­high­way, het voor­voegsel e-, mil­len­ni­um bug en 9–11.

Het Engels heeft veel min­der dan het Ned­er­lands de neig­ing om te willen vasthouden aan één enkele “cor­recte” vorm van een woord. Ik vind het dan ook prachtig om te zien dat er online over dit Word of the Year meteen een hele dis­cussie ontstaan is. Namelijk: moet unfriend niet defriend zijn? Som­mi­gen rea­geren ver­baasd op unfriend en zeggen dat ze eigen­lijk alleen defriend ken­nen. Weer anderen bew­eren pre­cies het tegen­overgestelde. Bei­de ter­men komen veelvuldig op inter­net voor, al heeft unfriend wel de meeste Google-hits.

Dit soort dis­cussies klinken mij als muziek in de oren. Taal is niet een een­vormig, mono­lithisch, onwrik­baar ding. Taal leeft en kro­nkelt en het bor­relt in zijn buik. Taal is een veelkop­pig, kameleon­tisch dier, en via deze worstel­ing tussen nieuwe woor­den kun je even met een stethoscoop naar het klop­pende hart van het beest luisteren.

En nu maar hopen dat de Van Dale-vari­ant van ons eigen Woord van het Jaar deze keer zijn titel waardig mag zijn. In een con­cur­rerende stri­jd heeft Onze Taal inmid­dels al zijn eigen win­naar gekozen: twit­teren. The Glob­al Lan­guage Mon­i­tor is het daarmee eens: Twit­ter is ook hun Top Word of 2009.

Zijn ze daarmee een jaart­je te laat? Miss­chien wel, want de wereld is alweer een stap verder: er zijn nu ook verkiezin­gen voor de Tweet of the Year. Mijn stem gaat naar het eerste twit­ter­bericht uit de ruimte

Abonneer
Laat het weten als er
guest

0 Comments
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties