Ik kan me niet meer heugen wanneer ik voor het laatst een brief zag die afgesloten werd met Hoogachtend… Nou kan dat natuurlijk zijn omdat niemand mij nog hoogacht, maar ik denk toch dat er iets anders aan de hand is.
We zijn in de afgelopen decennia steeds informeler met elkaar gaan omgaan. Kledingcodes zijn versoepeld – wie draagt er nog, zoals mijn grootvader, ook in zijn vrije tijd een driedelig pak? Aanspreekvormen zijn genivelleerd – niet veel kinderen van de huidige basisschoolgeneratie zeggen nog u tegen hun opa en oma, en niet veel van hun ouders zeggen nog u tegen hun baas. De MBB (“minimale beleefde begroeting”, een eigen verzinsel van mij) is van al zijn ceremonieel ontdaan – iedereen kust en knuffelt elkaar: van links tot oud, van hoog tot rechts, van jong tot laag. En de lange brieven en gesprekken van weleer zijn grotendeels vervangen door korte maar vaak niet eens zo krachtige e‑mails, msn-chats, sms’jes, iCards en gsm-babbels.
In het strijdveld van de Nieuwe Communicatie bekleedt de e‑mail een rare, spagaatachtige positie. Er zijn minimailtjes die net zo goed een sms hadden kunnen zijn (“OK. Tot morgen. Doeg.”), en er zijn megamails waarin in detail de kleinste bijzonderheden worden uitgespit van ingewikkelde zakelijke transacties, met zeven bijlagen.
Die laatste categorie wordt meestal afgesloten met Met vriendelijke groet(en), of misschien toch nog met een enkele verdwaalde Hoogachtend.
Maar wat moet je met de korte mailtjes? Op de een of andere manier voelt de hele “Met vriendelijke groeten” een beetje te omslachtig. Te lang. Er is geen echte troonopvolger, en dus doen we het met een heel comité aan alternatieven. Er is Met vr. groet, maar ook Met vr. gr., of zelfs M.v.g. of mvg. Vaak zijn met en vriendelijke ook nog de klos, en dan hou je alleen Groeten over, of Groet of Grt of Gr. Zelfs Grtz heb ik al een paar keer voorbij zien komen.
Het Engelse Thanks wint ook terrein, als stand-in voor Met vriendelijke dank of Hartelijk dank of M. vr. dnk. of Hrt dnk of alle andere denkbare varianten. Maar ook Thanks ontsnapt niet aan de mangel, en wordt geplet tot Thanx, Thnx, Thx, Tenks, Tnx of Tks.
En onder beminden en bevrienden worden natuurlijk ook nog Kus, Knuffel, Liefs, xxx etc. uitgewisseld.
Ik denk niet dat het Nederlands ooit eerder zo’n weelde aan slotformules heeft gehad. Is dat taalverloedering, taalverval? Welnee, het betekent dat de taal springlevend is. Het is een keur aan manieren om te zeggen: tabee!