De stad Den Haag staat ook bekend als ’s‑Gravenhage. Of staat de stad ’s‑Gravenhage ook bekend als Den Haag? Welke benaming is eigenlijk ouder? En nu we het er toch over hebben… wie is die graaf en wat is die haag? Lees snel verder voor alle antwoorden!
Waar hebben we het over?
Veel geografische locaties staan bekend onder meerdere namen. Vaak zijn die onderling uitwisselbaar, maar soms hebben ze een heel andere herkomst en ook een andere betekenis.
Betekenis en gebruik
- Den Haag is de meest gangbare naam van de hoofdstad van Zuid-Holland en de zetel van de Nederlandse regering en parlement.
- ’s‑Gravenhage is vanaf de vroege 17e eeuw de officiële naam van Den Haag, maar het gebruik ervan is door de stad zelf sinds 1990 op een laag pitje gezet.
In 1990 is een voorstel om de gemeentenaam formeel te wijzigen in “Den Haag” afgewezen. Maar de gemeente communiceert sindsdien wel consequent onder de naam Den Haag, die beter aansluit bij internationale benamingen zoals La Haye (Frans) en The Hague (Engels), en die in de volksmond al veel langer gangbaar was.
Voorbeelden
- Scheveningen en Kijkduin zijn de twee badplaatsen van Den Haag.
- In Den Haag zetelen ook het Internationaal Gerechtshof en het Internationaal Strafhof.
Even opletten
De naam Den Haag – of beter gezegd, voorlopers daarvan zoals Haghe, Die Haghe, Den Hage of Den Haghe – is ouder dan de benaming ’s‑Gravenhage. “Den Haag” betekende simpelweg “het bos”. In de Gouden Eeuw is het stadsbestuur overgestapt op de chiquere naam ’s‑Gravenhage, die een samentrekking is van “des Graven hage”: de haag van de graaf.
Die graaf was trouwens de Graaf van Holland, een adellijke titel die verbonden was aan het Graafschap Holland, dat van de late 11e eeuw tot het midden van de 17e eeuw heeft bestaan. In de periode daarvoor bestond het graafschap ook al (vanaf het einde van de 9e eeuw), maar dan onder de naam West-Frisia.
Weetje
Hoewel de stad Den Haag zich al bijna 30 jaar zo noemt in zowat alle communicatie, vind je de naam ’s‑Gravenhage nog steeds terug in officiële stukken van de gemeente en op identiteitskaarten.
Bonus-weetje:
De term Den Haag wordt ook metonymisch gebruikt om te verwijzen naar de regering en het parlement van het Koninkrijk der Nederlanden. Je verwijst daarmee dus niet naar de stad zelf of naar het grondgebied, maar naar het functioneren van de daar gevestigde landelijke overheidsinstanties.
- Het is nog maar de vraag hoe Den Haag zal reageren op de protesten het land.
In deze overdrachtelijke betekenis zul je niet snel de term ’s‑Gravenhage horen.