Afgelopen weekend kwam ik via heel verschillende wegen twee keer bij hetzelfde onderwerp uit: schelden. Het begon op tv.
Voor de verandering stuitte ik al zappend weer eens op Ik hou van Holland, de vrolijke nederquiz met Linda de Mol en een handvol andere bekende Nederlanders. Een daarvan was de Almeerse rapper Ali B.
Bij een van de items in de show kreeg Ali een koptelefoon op zodat hij niet zou horen wat de anderen zeiden. Toen die weer af mocht, verzuchtte hij hartgrondig, “Wat een kutmuziek!”
Nou kun je lang en diep discussiëren over wat mooie muziek is, en onze Ali moet het vooral lekker met zichzelf eens zijn. Maar ik vroeg me toch af of zijn beknopte samenvatting wel helemaal geschikt was voor zo’n gezellig zaterdagavondprogramma van RTL4.
Onmiddellijk stak ik de hand in eigen boezem. Want als amateurtoneelregisseur heb ik de nodige discussies gevoerd met spelers die geen “godverdomme” wilden zeggen terwijl dat wel in hun tekst stond. Neen, legde ik dan uit. Jij zegt dat niet, jouw personage zegt het. En het staat in de tekst, dus dat is dat en punt uit. Ik wierp me dus op als voorvechter van scheldwoorden – maar bij meneer B voelde ik me toch even een pruttelend oud mannetje: zeg, zeg moet dat nou…?
Begrijp me niet verkeerd: ik denk dat schelden heel gezond is. En zo kom ik op de tweede weg die mij naar het onderwerp leidde. Want al luisterend naar aflevering 273 van de podcast The Skeptics’ Guide to the Universe hoorde ik over de winnaars van de Ig Nobel Prijzen voor 2010. (De Ig Nobels zijn prijzen voor wetenschappelijk onderzoek dat je eerst laat glimlachen en dan doet nadenken.)
De Vredesprijs voor dit jaar is toegekend aan een team onderzoekers van de universiteit van Keele in Engeland. Zij toonden aan dat schelden echt helpt bij het bestrijden van pijn. Oftewel: iemand die met een hamer op zijn duim slaat en “Hè, wat naar nou…” zegt, die voelt meer pijn dan iemand die even hard op zijn duim slaat en, ik zeg maar wat, “Godverdomme-tering-kuthamer!” uitschreeuwt. Interessant.
Zou het voor Ali B ook de pijn verzacht hebben van het luisteren naar Richard Clayderman of wat het dan ook was, toen hij uitriep, “Wat een kutmuziek!”? Dat zou best kunnen. Maar toch blijf ik erbij dat je moet weten wie je publiek is. En als je geen rol speelt maar jezelf bent, dan weet je dat je op sommige momenten sommige dingen niet zegt. Dan heb je pas echt klasse.