De taalterm van deze week, cliché, heeft het niet zo op mensen die per se origineel willen zijn. Dat is een hoop moeite voor bar weinig resultaat, wat hem betreft. Veel liever kiest hij het gebaande pad, ook al heeft iedereen daar al tig keer gelopen.
Definitie
Een cliché is (meestal ongewenste) stijlfiguur of taalvorm die al zo lang of zo vaak is gebruikt dat de glans ervan af is.
Je hebt ook clichés buiten de taal. In elke vorm van communicatie – film of muziek bijvoorbeeld – kunnen clichés voorkomen. Als iemand een cliché tegenkomt, is de standaardreactie: nou zeg, hadden ze echt niets origineels kunnen verzinnen?
Voorbeelden
- Onze vernieuwde pindakaas is nu nog smeuïger.
- Deze man gaf zijn vrouw een krokodil voor haar verjaardag. Je gelooft nooit wat er toen gebeurde!
- Die pegel van Messi is nu al de goal van de eeuw.
- Ik vond die scène waarin zij haar oude geliefde in een boekwinkel ziet wel een beetje cliché, hoor.
Etymologie
Deze taalterm is ontleend aan het Frans, en dan met name aan de vaktaal in de drukkerswereld:
- cliché (drukplaat met een negatieve afbeelding, waar meerdere afdrukken van gemaakt worden)
Het Nederlandse woord cliché heeft nog steeds ook zijn (oudere) drukkersbetekenis. Het gebruik als taalterm is dus een metafoor.
Weetje
Een ander woord voor cliché is gemeenplaats.