Je ziet in het Engels dat het woord data soms als enkelvoud behandeld wordt, en soms als meervoud. Is een van de twee correct en de andere fout? Kunnen ze allebei? En zo ja, wat is dan het verschil? We zoeken het uit!
Waar hebben we het over?
Bij veel zelfstandig naamwoorden is de keuze tussen een werkwoord in het meervoud of enkelvoud heel helder. Maar in sommige gevallen ligt het wat subtieler.
Betekenis en gebruik
- Data is in het Latijn het meervoud van datum, dat “gegeven” betekent in de zin van een gegeven feit, cijfer, aanname of uitgangspunt. Dit gebruik bestaat al vanaf de 17e eeuw in het Engels, maar is buiten technische of wetenschappelijke teksten in onbruik aan het raken.
- In het moderne Engels verwijst data vooral naar een verzameling gegevens of informatie – met name digitale informatie in een computersysteem.
In deze laatste betekenis kom je data zowel tegen als mass noun (die het collectief benadrukt en het werkwoord in het enkelvoud krijgt) én als count noun (die de samenstellende onderdelen benadrukt en het werkwoord in het meervoud krijgt). Beide gelden als acceptabel in de standaardtaal.
Hoe werkt dit in de praktijk?
- Als je kiest voor enkelvoud presenteer je alle feiten en cijfers samen als één geheel (mass noun). Je combineert data dan met bepalingen zoals this, much en little; en met het voornaamwoord it.
→ hier gedraagt data zich zoals wisdom en information - Als je kiest voor meervoud presenteer je de feiten en cijfers juist als een groep losse eenheden (count noun). Je combineert data dan met bepalingen zoals these, many en a few; en met voornaamwoorden als they en them.
→ hier gedraagt data zich zoals scissors en earnings
Voorbeelden
Hier is data het meervoud van datum:
- These archeological findings are important data that suggest a new historical perspective.
Hier is data een mass noun:
- All of the researcher’s data was lost in the fire. It consists of handwritten notes and cannot be recovered.
- Much of the data in their systems is not encrypted. This data presents a security risk.
En hier is data een count noun:
- The patient’s medical data have been shared with a drug company. They contain many confidential details about her health.
- Many of the data on John’s laptop were copied to a thumb drive. But even these data have been corrupted by the virus.
Even opletten
Je doet er goed aan om binnen één tekst te kiezen voor de ene of de andere vorm en die dan consequent te gebruiken. Probeer dus niet om door een afwisseling van meervoud en enkelvoud subtiele betekenisverschillen te accentueren.
Weetje
Er zijn maar liefst drie verschillende uitspraken voor data in omloop in het Engels. Ik probeer ze fonetisch te benaderen:
- DAY-ta (de eerste a lijkt op die in late)
- DEH-ta (de eerste a lijkt op die in at)
- DAH-ta (de eerste a lijkt op die in far)
De eerste uitspraak is het meest gebruikelijk. De tweede staat op de tweede plaats en komt meer voor in het Amerikaans-Engels dan in het Brits-Engels. De derde is het minst gebruikelijk.