De taalterm van deze week, eufemisme, wil niemand voor het hoofd stoten. Hij begrijpt volledig dat woordkeuze soms heel gevoelig kan liggen, en kiest altijd het zekere voor het onzekere. Je wilt toch niemand beledigen of choqueren?
Definitie
Een eufemisme is woord of uitdrukking die je gebruikt als een verzachtend of verhullend alternatief voor een andere term, die je juist als onbeleefd of kwetsend ziet.
Je kiest dus voor een eufemisme als je een andere, meer gangbare term wilt vermijden.
Voorbeelden
- Wist jij dat Tante Coby een ongelukje was?
- Papa, ik moet een grote boodschap doen.
- Uw grootmoeder is afgelopen nacht ingeslapen.
Etymologie
Dit woord stamt af van het Griekse euphemismos:
- eu- (goed) + pheme (spreken, spraak)
Weetje
Je vindt eufemismen vooral bij onderwerpen die taboe zijn of waar mensen zich sociaal ongemakkelijk bij voelen. Er is dus geen eufemisme voor “appeltaart” of “koffiekop”, maar er zijn er talloze voor alles wat te maken heeft met poep, seks, de dood, overspel, lichaamsdelen, ziektes etc.
Ook goed om te weten: het tegenovergestelde van een eufemisme is een dysfemisme. Ik beide gevallen gaat het vaak om het vermijden van een neutrale term ten gunste van een alternatief met een (in die context) gewenste gevoelswaarde.