Taaleidoscoop

Reservebank

Oh jee oh jee, morgen is het weer eens zover: het Groot Dictee der Nederlandse Taal wordt gehouden. Ik vind het vrij wonderlijk, maar veel mensen gaan er klakkeloos van uit dat, één, ik altijd meedoe met het Dictee, en twee, ik dat leuk vind. Omdat ik van taal hou en zo. Welnu, het tegenovergestelde is het geval: ik hou van taal en dus doe ik niet mee met het Dictee.

Natuurlijk, ik zie de vermaakwaarde er heus wel van in. Natuurlijk, het is leuk als een schoolkind van 14 minder fouten maakt dan de staatssecretaris van Belangrijke Zaken. Natuurlijk, er zit een masochistisch soort genot in het voelen van die kronkel in je hersens wanneer je denkt: wat is dat nou weer voor bizar woord?

Verder lezen Reservebank

Smakelijk eten

Het menselijk brein is een wonderlijk ding. En de manier waarop wij taal ervaren al evenzeer…

Misschien was het dat ik van kleins af aan al Spaans gesproken heb, en mijn brein dus tot op zeker hoogte “voorgeprogrammeerd” is. Misschien was het dat ik net de dag ervoor een Spaanse film gezien had. Misschien was het dat ik, na een periode van ziekte en lusteloosheid, de smaak van het koken weer te pakken had. Hoe dan ook, toen ik in een flits rechtsboven op de krantenpagina dat woord zag staan, had ik er meteen zin in: rampecho.

Ik zag mezelf al helemaal zitten, in een tapasbar of zo. Glaasje Iberische wijn erbij, en luchtig tegen de ober: “Doet u mij maar wat albóndigas, een beetje gazpacho, een paar sneetjes jamón serrano, en een portie rampecho.” Wat dat laatste was, daar had ik geen flauw idee van, maar het zou vast en zeker lekker zijn.

Gazpacho met rampecho? — Gazpacho met pampecho?

Verder lezen Smakelijk eten

Sukkel

Het was een weekje geleden, op tv. Ik zag de door ons allen zo innig beminde bekendste Vlaamse Bekende Nederlander, Goedele Liekens. Geïnterviewd door ik weet niet wie over ik weet niet wat. Ze sprak (natuurlijk) over seks, relaties, mannen en vrouwen.

En ineens was daar dat woord: onnozelaar. Ik herinner me oprecht niet meer wie er eentje was (een man, geloof ik), of waar, of onder wat voor omstandigheden. Maar dat doet er ook niet toe. Dat ene woordje, dat maakt alles goed. Onnozelaar.

Als Hollandse onbekende Nederlander zou je eerder “sukkel” zeggen, of “idioot”. Maar bij een sukkel of een idioot denk je al snel: na-na-nana-na… het is zijn eigen schuld. Terwijl onnozelaar iets onschuldigs heeft; je vergeeft het hem graag dat hij onnozel is. En dat klopt ook wel met de etymologie van het woord.

Volgens de illustere Van Dale stamt onnozel uit de dertiende eeuw en is het een combinatie van het ontkennende on- en het Middelnederlandse woord nosen, wat “schade toebrengen” betekent. Iemand die onnozel is is dus onschadelijk, onschuldig.

Het woordenboek zegt dat onnozeling ook nog bestaat, maar doe mij maar het woord van Goedele. Of zeg ik daar Onschuldige Nederlander iets heel nozels mee…?

Welkom

Ben jij ook een lexofiel (iemand die van woorden houdt)? Honger je naar meer voer voor alfabeten? Dan ben je hier aan de juiste adres!

Taaleidoscoop is een blog over hoe taal verrijkt, verandert en verrast. Je vindt er alles wat je al dacht te weten over taal, en dan nog wat.

Wat is ook alweer een pleonasme? Waar ligt Verweggistan? En wat heeft narcisme te maken met die mooie gele bloem?

Dit zijn maar een paar voorbeelden van de vele taalvragen en ‑weetjes die hier aan de orde komen. Je kunt Taaleidoscoop ook volgen via Facebook, dan blijf je altijd up-to-date.

Laat van je horen!

Heb je zelf een taalvraag, of is je iets bijzonders opgevallen in de Nederlandse of Engelse taal? Stuur ons een berichtje, we horen graag van je!

En vergeet niet om ook even te kijken in de Kweekvijver, waar Taaleidoscoop woorden verzint en verzamelt die eigenlijk al hadden moeten bestaan.

In een notendop: het leven is leuker als je het bekijkt door een Taaleidoscoop.