Dit weekend ben ik met de kids naar Tron Legacy geweest. Helemaal educatief verantwoord heb ik ze eerst thuis de dvd van Tron laten kijken, en uitgelegd dat die film uitkwam toen hun vader nog maar 14 was. En dat de speciale effecten nu misschien knullig lijken, maar dat het voor die tijd een revolutionaire film was. Het was de state of the art van de technische snufjes anno 1982.
Hoezeer ik mij ook verheugde op mijn filmuitje, toch ging ik met enige aarzeling naar de bioscoop. Want als je deze film wilt zien, moet je verplicht meegenieten van de state of the art van de technische snufjes anno 2011. 3D…
En ik heb het niet zo op 3D. De entertainment- en elektronicabranches willen ons op alle mogelijke manieren aan het driedeeën krijgen. Fotocamera’s maken 3D-kiekjes. Bioscoopfilms worden in 3D vertoond. Games, films en tv’s met 3D staan al in de winkel. 3D-camcorders zijn in aantocht. En ik wil al die 3D niet.

Het is een gimmick. Het is een foefje. Het is leuk voor een wow-wat-cool-momentje, maar ook niet meer dan dat. Ik wil geen hele film in 3D zien. De kleuren zijn fletser, het beeld is minder scherp, en ik kom niet meer “in” de film. Ik blijf ophikken tegen die muur van 3D die zich aan me opdringt. Voor mij oogt een 2D-film zelfs méér driedimensionaal, want het hele perspectief wordt dan in mijn hersens gemaakt, en dat werkt veel beter. Ik wil een roman niet als pop-upboek lezen en ik wil een film niet op een pop-upscherm zien.
Begrijp me niet verkeerd. Het is prima dat 3D er is, maar ik wil er op zijn minst voor kunnen kiezen om het niet te hebben. Bij de elektronica kan dat: je schakelt je tv, camera, camcorder etc. gewoon terug naar de normale stand. Maar Tron Legacy kun je (voorlopig) alleen maar in 3D bekijken.
Gek genoeg is een van de dingen die me storen aan een 3D-film niet eens het beeld van de film zelf. Het is taal, woorden, tekst. De ondertiteling, die geen ondertiteling meer is.
Ga maar eens na: bij een gewone film zet je de titels onder in beeld, waar ze zo min mogelijk in de weg staan. Bij een 3D-film moet je ook nog kiezen hoe diep je de titels in het dieptevlak plaatst. En ze zetten de ondertiteling altijd vooraan in het beeld. Het lijkt dan ook alsof die woorden “zweven” vóór de film. 2D-ondertiteling versmelt als het ware met het beeld van de film, maar bij 3D-voortiteling kan dat niet. Of voorondertiteling, of hoe noem je dat.
Maar ja, genoeg getiradeerd. Misschien is 3D een rage die met de tijd weer verdwijnt; misschien wordt het de standaard van de toekomst. In dat laatste geval moet ik misschien over een paar jaar een stukje schrijven over 4D-voorondertussentiteling. Of zoiets.