Taalterm: X‑hoogte

De taal­term van deze week, x‑hoogte, is niet zo krachtig als de X‑Men, niet zo mys­terieus als de The X Files, en niet zo hip als de X Fac­tor. Maar toch is hij een hoek­steen van de samen­lev­ing – van de druk­w­erk-samen­lev­ing welteverstaan.

Definitie

De x‑hoogte is in de typografie de hoogte van de let­ter x. En daarmee ook van andere onderkastlet­ters die bove­naan geen stok hebben (zoals de d en k) en ook onder­aan geen staart (zoals de p en j).

Andere let­ters die net­jes bin­nen de x‑hoogte bli­jven zijn bijvoor­beeld: v, w en z.

De vuistregel is dat alle kleine let­ters zon­der stok of staart de x‑hoogte hebben. Maar in de prak­tijk hangt het er ook van af hoe een druk­let­ter ont­wor­pen is. Bij som­mige let­ter­typen kri­j­gen let­ters met een rond­ing in de vorm (zoals de a, c, e, m, n, o, r, s en u) een lichte bolling die net boven of onder de grens van de x‑hoogte uitkomt.

Voorbeelden

  • In een woord als ‘zomer’ zit­ten alleen maar let­ters op x‑hoogte.
  • In de woor­den ‘pak’, ‘del’ en ‘jij’ zijn alleen de klink­ers op x‑hoogte.

Etymologie

De keuze voor de let­ter x als voor­beeld voor de hoogte is vrij willekeurig. We had­den ook over de “z‑hoogte” of “w‑hoogte” kun­nen spreken. Miss­chien is de x gekozen omdat hij in een schree­flet­ter bove­naan en onder­aan én links en rechts bij­na een hor­i­zon­tale lijn vormt die pre­cies op de x‑hoogte loopt.

  • x (let­ter van het alfa­bet) + hoogte

Weetje

Een let­ter­type kan je ook in klein kap­i­taal zetten. Dan schri­jf je de let­ters in kleinere hoofdlet­ters die even hoog zijn als de x‑hoogte.

Abonneer
Laat het weten als er
guest

0 Comments
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties