Taalterm: Synoniem

De taal­term van deze week, syn­on­iem, heeft een dubbel­ganger. Vaak lijkt die dubbel­ganger hele­maal niet op het orig­i­neel, maar tóch zijn ze wel het­zelfde. Min of meer, dan…

Definitie

Een syn­on­iem is een woord met dezelfde beteke­nis als een ander woord.

“Pure” syn­onymie zijn zeldza­am; meestal hebben de twee woor­den een ver­wante beteke­nis, maar met een iets andere gevoel­swaarde, ook afhanke­lijk van de context.

Voorbeelden

• ‘Bij­zon­der’ en ‘spe­ci­aal’ zijn synoniemen.
• Oom Piet noemt zijn auto alti­jd “mijn wagen”.
• De coach vin­dt ‘doelpunt’ een mooier woord dan ‘goal’.

Etymologie

Via het oud-Frans (syn­onyme) en het Lati­jn (syn­ony­mum) voert dit woord terug op het Grieks:

• syn­ony­mon (gelijk­beteke­nend woord; van syn [dezelfde] + ono­ma [naam])

Weetje

Het tegen­overgestelde van een syn­on­iem is een antoniem, een woord met een tegengestelde beteke­nis. En daarmee is antoniem dus een antoniem van syn­on­iem.

Zie ook: metonymie, wat je kunt beschouwen als een vorm van synonymie.