De taalterm van deze week, polysyndeton, weet niet van ophouden. Eén koekje bij de thee? Welnee, doe er nog maar een. En dan nog eentje. En dan… Je snapt het al. Toch doet hij dat niet omdat hij geen maat weet te houden. Hij probeert eerder een punt te maken: te veel is nooit genoeg.
Definitie
Een polysyndeton is stijlfiguur waarmee je meerdere woorden, zinsdelen of zinnen achter elkaar plaatst en daarbij steeds hetzelfde voegwoord herhaalt.
Voorbeelden
Het maken van polysyndeta (of polysyndetons) gaat het makkelijkst met voegwoorden zoals en en of.
- We hebben appels en bananen en pruimen en kiwi’s en blauwe bessen.
- Wil je limonade of sap of water of iets anders?
Met voegwoorden zoals want en maar maak je al snel een inhoudelijke keten in plaats van een opsomming.
- Ik wil niet naar school want ik haat mijn juf want ze praat zo hard want ze is doof.
- Ze wil wel met hem trouwen, maar ze durft het niet zelf te vragen, maar ze wordt nu wel ongeduldig, maarze blijft zo verlegen, maar dat komt wel goed hoor.
Etymologie
Polysyndeton is samengesteld met ingrediënten uit het Grieks:
- poly- (meer, meerdere) + syn (samen) + dein (binden)
Weetje
Als je een polysyndeton opsplitst in verschillende zinnen en het herhaalde woord steeds aan het begin staat, dan is dat óók een voorbeeld van een andere stijlfiguur die we al eerder bespraken: de anafoor. Kijk maar naar dit voorbeeld met het voegwoord omdat.
- We gaan ons meest succesvolle jaar tegemoet. Waarom? Omdat we de beste mensen hebben. Omdat we onze producten vernieuwd hebben. Omdat we geloven in de toekomst. Omdat we onverslaanbaar zijn!
Maar let op: niet elke anafoor is een polysyndeton. Dat is alleen zo als het beginwoord steeds een voegwoord is.
Bonus-weetje
De polysyndeton heeft een klein zusje dat we vorige week al bespraken in de TVDW: asyndeton. Beide zijn varianten op de syndeton: het verbinden van twee tekstelementen met een voegwoord.