De taalterm van deze week, anastrofe, draait zich ’s ochtends vroeg liefst nog een keertje om. Sterker nog, dat doet hij ook rond lunchtijd en in de middag én ’s avonds. Eigenlijk is zich omdraaien zo’n beetje zijn favoriete hobby.
Definitie
Een anastrofe is een stijlfiguur waarbij je in een zin (of zinsdeel) de gebruikelijke woordvolgorde omkeert.
Dat kan bijvoorbeeld met het onderwerp en lijdend voorwerp, maar ook met bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord, en in bepaalde staande uitdrukkingen. Anastrofen komen geregeld voor in poëzie om rijm mogelijk te maken.
Voorbeelden
- Postzegels verzamel ik.
(in plaats van “Ik verzamel postzegels”) - Terwijl ik van de wijn genoot / Zag ik ’t avondzonnetje rood.
(in plaats van “’t rode avondzonnetje”) - Hemeltjelief!
(in plaats van “Lieve hemel!”)
Etymologie
Zoals bij zoveel taaltermen is ook anastrofe gebaseerd op woorden uit het klassieke Grieks:
- ana- (terug, opnieuw) + strephein (draaien)
Het woord heeft rond 1720 zijn intrede gedaan in het Nederlands.
Weetje
Een van de bekendste personages die geregeld in anastrofen spreekt, is Yoda uit de Star Wars films. Kijk maar naar deze klassieke scène uit The Empire Strikes Back (1981).
Wat een anastrofe is, weet jij nu.