Wij mensen hebben een wonderlijk vermogen om taalfouten op de automatische piloot te spotten en te corrigeren. Het achtste woord in deze zin is vekreerd gespeld, maar jij snapt direct wat er wel had moeten staan. Computers zijn niet zo flexibel, en dat is maar goed ook. Stel je voor dat een website jouw wachtwoord ook zou accepteren als er een letter verkeerd in stond; dan had je een flink probleem.

Zoekmachines daarentegen doen hun best om juist wel op een “menselijke” manier jouw zoekopdracht te lezen, zodat je gewoon de resultaten voor Beyoncé krijgt, ook als je naar “Beyonce” zoekt. Maar bij het intikken van het internetadres van een website moet elk teken weer helemaal goed zijn – hoewel…
Vertikt!
Een tikfoutje is snel gemaakt, en dat weten de beheerders van websites ook. Om ons een beetje tegemoet te komen, registreren ze daarom soms domeinnamen die heel erg lijken op de juiste URL en voegen ze daar een omleiding aan toe naar de gewenste site. Bijvoorbeeld: tik www.microsotf.com in je browser in en je komt toch netjes bij www.microsoft.com uit.
Maar ja, je kunt niet elke mogelijke vertikking ondervangen met dit soort hulpdomeinen, en dus blijven er altijd een hoop over. De meeste daarvan lopen dood, maar sommige worden misbruikt door kwaadwillende lieden. Die verstoppen dan achter zo’n bijna-raak-domein een site voor gokken, porno, een concurrerend bedrijf of zelfs criminele software die jouw computer infecteert. (Ik noem hier geen voorbeelden, want ik wil het niet op mijn geweten hebben dat je zo’n website echt gaat uitproberen.)
Dit soort digitaal landjepik op basis van tikfouten in een webadres heet typosquatting.

Kapers op de kust
Dat fraaie woord vraagt om enige uitleg. Het is van origine een Engelse term die is afgeleid van het woord cybersquatting. En dat is op zijn beurt samengesteld uit het voorvoegsel cyber- en squatting, wat kraken (een gebouw bezet houden) betekent. De gangbare Nederlandse vertaling hiervan is domeinkaper.
Je ziet dat de invalshoek net iets anders ligt: cybersquatting is een fenomeen, maar een domeinkaper is een persoon. Omgekeerd kent het Engels wel het woord cybersquatter, maar in het Nederlands is de term “domeinkaping” nooit gemeengoed geworden.
In alle gevallen heb je het over het claimen van een domeinnaam waarvan je weet dat een ander hem zal willen hebben. Ik zeg maar wat. Je hoort anno 2005 dat er in Amerika een klein bedrijfje is dat Facebook heet en dat het goed schijnt te doen. Ze zijn nog niet in België actief en jij besluit om www.facebook.be alvast op jouw naam te zetten. Enkele jaren later komt dit niet-meer-zo-kleine bedrijfje naar België en betaalt jou een flink bedrag om dat domein van je over te nemen. Kaping geslaagd.
Tikfout
Je ziet al hoe we bij typosquatting uitkomen. Een typo is een tikfout en typosquatting is dus het “kraken” van een webadres dat je makkelijk per ongeluk intikt als je op zoek bent naar een andere site.
Maar nu wordt het leuk. Het Nederlandse woord voor typosquatting is… jawel, “typosquatten” volgens Van Dale en “typosquatting” volgens Wikipedia.

Een alternatief?
Ik ontkom niet aan de vraag of we hier niet een ander woord voor kunnen vinden dat meer in lijn is met het bekende domeinkaper. Het antwoord ligt nogal voor de hand: tikfoutkaper.
Wat schetst mijn verbazing: dit woord is online nog niet te vinden en is dus een perfecte kandidaat voor onze eigen Kweekvijver. Dus bij dezen: voel je vrij om te kijken of tikfoutkaper overlevingskansen heeft in het wild.
Misschien registreert iemand ooit wel tikfoutkaper.nl, wordt hij of zij daarmee woest succesvol, en claimt vervolgens iemand anders het adres tikfoutlaper.nl om mee te liften – dat zou een soort squatten in het kwadraat zijn!