Taalterm: Eponiem

De taal­term van deze week, eponiem, speelt geen sax­o­foon, rijdt niet op diesel en draagt geen col­bert – maar dat had zomaar wel gekund… Niet slecht voor een woord dat zijn beteke­nis in omge­keerde richt­ing heeft zien verdubbelen.

Definitie

Tegen­wo­ordig betekent eponiem meestal: een woord dat ontleend is aan de naam van een persoon.

Maar vroeger betek­ende het vooral (en dat kan het nog beteke­nen): de per­soon die zijn of haar naam gaf aan een plaats, volk, insti­tu­ut, etc. Pre­cies omge­keerd dus!

Voorbeelden

  • Het lenin­isme is als poli­tieke filosofie in diskredi­et ger­aakt. [bron]
  • Ik vind een gewone boter­ham maar niks; doe mij maar een Club Sand­wich! [bron]
  • Het land Bolivia is ver­noemd naar een beroemde vri­jhei­dsstri­jder, Simón Bolí­var.

Etymologie

De oud­ste vin­d­plaats van dit woord is in het Frans in de 18e eeuw (éponyme); het Engels kent eponym vanaf de 19e eeuw. In het Ned­er­lands is het pas in de 20e eeuw gang­baar geworden.

  • epi (bij, [ontleend] aan) + ono­ma (naam)

Weetje

Oh ja. De sax­o­foon is uit­gevon­den door Adolphe Sax (1814−1894). De diesel­mo­tor is ontwikkeld door Rudolf Diesel (1858−1913). En het col­bert is ver­noemd naar Jean-Bap­tiste Col­bert (1619−1683).

Abonneer
Laat het weten als er
guest

0 Comments
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties