Eindbaas

Het is won­der­lijk hoe de mens zich ontwikkelt in de loop van het lev­en. Ik weet nog hoe ik als tiener pre­cies wist wie er in de Top 40 op num­mer één stond. En dat ik vurig hoopte dat de num­mer twee vol­gende week aan de top zou staan.

Dat soort over­denkin­gen waren geen ijdele spiel­erei, het was belan­grijk. Ik vond het belache­lijk dat “oude mensen” van der­tig of zo geen idee had­den wie de hoog­ste sti­jger was deze week. En ik zwo­er dat ik anders zou zijn: als ik groot was, bleef ik wél op de hoogte van de hitlijsten.

Wel­nu, ik ben 42 en ik weet al jaaaren niet meer wie er op één staat. En helaas, toegegeven, ik vind dat ook niet meer belan­grijk. Ken­nelijk zijn er dus stra­ta in je lev­en (in dit geval: je tiener­ti­jd) waar je doorheen beweegt en waar je je mee ver­bon­den voelt, maar die je ook weer onge­merkt ver­laat. Maar het stra­tum zelf bli­jft bestaan, ook als jij er geen deel meer van uitmaakt.

Vorige week stond ik al even stil bij de taal die kinderen bezi­gen in hun spel. Het is een taal waar je als vol­wassene soms niets van snapt. Maar ooit heb ook jij, Bru­tus, die taal gespro­ken – of in ieder geval: de ver­sie van die taal die in jouw kinder­ti­jd courant was.

Eigen­lijk is dit alles een aan­loop­je voor een mijmer­ing over het woord eind­baas.

Als je geen klein kind of kleinkind hebt of bent, heb je waarschi­jn­lijk geen idee wat een “eind­baas” is. Eind­ver­ant­wo­ordelijke, ja, dat wel. Maar eind­baas?

Aan de andere kant: als je hele­maal thuis bent in de wereld van Wii, DS, PlaySta­tion of Xbox – en in het stra­tum van je kinder­ti­jd anno 2010 ben je dat – dan heb je al zoveel eind­bazen gezien dat je er niet meer wakker van ligt.

Een eind­baas is namelijk de extra sterke tegen­stander die je aan het eind van een lev­el in een com­put­er­spel tegenkomt en die je moet ver­slaan voor­dat je verder mag. Elk kind op het school­plein weet dat.

Bowser, een eindbaas uit de Mario-spellen
Bows­er, een eind­baas uit de Mario-spellen

Maar hoe weten ze dat? Vol­gens mij staat het woord “eind­baas” in geen enkele han­dlei­d­ing bij zo’n spel (als er al een han­dlei­d­ing is, en als de spel­ers die über­haupt al ooit lezen). Eind­baas is zo’n woord dat in lev­en bli­jft in de kinder­taal. Het staat nog niet in Van Dale – maar wel, en met een fors artikel, op Wikipedia. In het Engels heet een eind­baas een (final) boss. Een gevecht met zo’n tegen­stander is een boss bat­tle.

Miss­chien is deze term wel ver­zon­nen door de (vaak nog jonge) gamedesign­ers die deze spel­let­jes mak­en, en daar­na doorge­drup­peld naar het kinder­vo­cab­u­laire. Maar dan weten die design­ers vast ook nog wel wie er nu op één staat…

Abonneer
Laat het weten als er
guest

6 Comments
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Menno

Hi,

Zelfs in “oude” games, dus nog van onze gen­er­atie , zoals Doom, had je al een boss. Het lev­el heette vaak ook boss1, boss2, etc.

Echter, de term eind­baas gaat vol­gens mij veel verder terug: het was de benam­ing voor (extreem) lelijke vrouwen, die vaak als laat­ste in de kroeg overbleven, omdat zelfs de meest aangeschoten man­nen niet gein­ter­esseerd waren.

Met vrien­delijke groet,

Men­no

Menno

Ik heb ook even gezocht en kan ook niets vin­den. Toch is het hier in Ams­ter­dam en omstreken een vrij gebruike­lijke uit­drukking. Sterk­er nog: iemand die regel­matig met een “eind­baas” naar huis gaat, wordt een “wrak­duik­er” genoemd.

Ik denk dat zow­el eind­baas als wrak­duik­er inder­daad een vrij negatieve con­no­tatie hebben.

NN

Ook in Delft en Lei­den een gebezigde uit­drukking door studenten.

Mirte

Ik meen me te herin­neren dat in de vroege jaren 90 mijn jonge kinderen het woord eind­baas gebruik­ten voor wat in super mario end base genoemd werd. Waar­bij idd een gevecht moest wor­den geleverd met een ‘eind­baas’, zodat hun verned­er­lands­ing van de engelse term heel logisch leek. Ver­rassend dat dit woord zo inge­burg­erd is.