De Engelse woorden collectible en collectable bestaan zij aan zij en zijn beide volop in gebruik. Toch zijn ze niet zomaar onderling uitwisselbaar. Je moet dus even goed opletten welke vorm voor jouw tekst de beste is. Waar moet je op letten? We leggen het uit!
Waar hebben we het over?
De Engelse suffixen -ible en -able klinken hetzelfde en doen ongeveer hetzelfde: aangeven dat iets mogelijk is of gedaan kan worden. Toch zijn er gevallen waar er wel degelijk een verschil is ontstaan in hoe ze gebruikt worden.
Betekenis en gebruik
- Collectible is een bijvoeglijk naamwoord dat betekent “geschikt om te verzamelen of te innen”.
Het kan ook een zelfstandig naamwoord zijn van dezelfde strekking: “een object dat verzameld kan worden” of “een bedrag dat geïnd kan worden”. - Collectable is, let op: een bijvoeglijk naamwoord dat betekent “geschikt om te verzamelen of te innen”.
Het kan ook een zelfstandig naamwoord zijn van dezelfde strekking: “een object dat verzameld kan worden” of “een bedrag dat geïnd kan worden”.
Nu zeg je: wat nou, dat is precies hetzelfde! Is er dan geen verschil?
Eh, jawel…. Maar nu wordt het een beetje ingewikkeld. Want er is een verschil tussen Brits- en Amerikaans-Engels, en misschien ook een verschil tussen beide spellingen onderling.
Een paar voorbeelden maken hieronder hopelijk veel duidelijk.
Voorbeelden
Om te beginnen de beide hoofdsoorten Engels. Kijk even naar deze twee Google Books Ngram-grafieken, die de frequentie aangeven waarmee de twee spellingen voorkomen in publicaties in het Brits- en Amerikaans-Engels.


Kort samengevat: in het Amerikaans-Engels is er al sinds de late 19e eeuw een duidelijke voorkeur voor collectible-met-een‑i. En in het Brits-Engels is er sinds de jaren 1970 een voorkeur voor collectable-met-een‑a. (In beide talen wordt de voorsprong wel kleiner, dus het verhaal van deze taalontwikkeling is nog niet afgelopen.)
Eerst een paar voorbeelden van de betekenis “verzamelbaar”:
- Many people buy collectible toys as an investment. (AmE)
Many people buy collectable toys as an investment. (BrE) - She has boxes full of collectibles in her garage. (AmE)
She has boxes full of collectables in her garage. (BrE)
En dan de betekenis “inbaar”:
- Her job is to process collectible debts from our clients. (AmE)
Her job is to process collectable debts from our clients. (BrE) - How big is the collectible on that tax return? (AmE)
How big is the collectable on that tax return? (BrE)
Even opletten
Je zou denken: oké, helder, collectible is Amerikaans en collectable is Brits.
Maar er zijn ook taaladviseurs die een iets andere insteek hebben. Zij zeggen: collectible-met-een‑i betekent “verzamelbaar” (objecten) en collectable-met-een‑a betekent “inbaar” (bedragen). Dat zou dus een ouderwets verschil in duiding zijn: spelling 1 is betekenis 1, en spelling 2 is betekenis 2. Mijn gevoel is dat áls dit onderscheid al gemaakt wordt, het meestal aan de Amerikaanse kant is.
Toch raad ik je aan om de leidraad te volgen zoals bij de voorbeelden hierboven. Dus: beide spellingen kunnen beidebetekenissen hebben, maar er is een verschil in gebruik tussen de oost- en de westkant van de Atlantische Oceaan.
Weetje
Het is niet zo dat dit Brits-Amerikaanse onderscheid 100% waterdicht is. Een Amerikaans woordenboek als Merriam-Webster geeft weliswaar collectible als standaardspelling, maar ook collectable als “minder gebruikelijke” variant. En een Brits woordenboek als Oxford doet het omgekeerde: zij noemen collectable als standaard en collectible als spellingsvariant.